در این مقاله در خصوص مدیریت بحران در سازمان ها توضیح می دهیم. مدیریت یک مسئله بسیار مهم علمی می باشد. البته نمی توان گفت مدیریت فقط یک علم است. مانند بسیاری دیگر از مسائل علمی، مدیریت وابسته به تجربه و مهارت های فردی نیز می باشد. فردی که مسئولیت مدیریت یک سازمان، نهاد یا مجموعه را برعهده می گیرد باید توانایی های فراوانی داشته باشد. همچنین باید با مدیریت بحران در سازمان ها و شاخه های دیگر مدیریت نیز آشنا باشد. می توان گفت مدیریت کردن بحران ها و چالش های به وجود آمده یکی از مهم ترین بخش ها و زیر مجموعه های مسئله مدیریت، در یک سازمان، نهاد و مجموعه است.
منظور از بحران چیست؟
برای این که در خصوص مدیریت بحران در سازمان ها توضیح بدهیم باید ابتدا در مورد معنی و مفهوم کلمه بحران توضیحاتی داده شود. بحران مفهومی کلی بوده و تعریف های مختلفی دارد اما می توان به صورت خلاصه و به زبان ساده گفت منظور از بحران، تهدیدها و خطرهایی است که می تواند برای یک شخص یا مجموعه به وجود بیاید. بحران ها اگر به درستی مدیریت شوند نمی تواند چندان آسیب زا باشد اما اگر بحران، به درستی مدیریت نشود قطعا آسیب ها و مشکلات زیادی را برای سازمان یا شخصی که دچار آن بحران شده به وجود می آورد.
مقاله پیشنهادی : چگونگی مدیریت ریسک در مدیریت زنجیره تامین
انواع بحران
برای مدیریت بحران در سازمان ها باید از پیش آمادگی هایی داشت یکی از مهمترین این آمادگی های شناخت انواع بحران ها است. بحران انواع و اقسام متفاوت و مختلفی دارد که می توان آن ها را بر اساس موارد مختلفی دسته بندی کرد. می توان گفت منشاء پیدایش بحران ها می تواند یکی از روش های تقسیم بندی آن ها باشد. به طور مثال منشا بعضی از بحران ها اتفاقات طبیعی می باشد. زلزله، سیل و طوفان از جمله بحران هایی هستند که منشاء طبیعی دارند اما بعضی از بحران ها منشاء غیر طبیعی دارند. به طور مثال بحران های مالی که به دلیل نوسانات قیمت برای یک مجموعه پیش می آید؛ از جمله بحران هایی هستند که منشا غیرطبیعی دارند. بحران ها را می توان بر اساس موارد دیگر نیز تقسیم بندی کرد. بعضی از بحران ها را می توان بر اساس شدت تقسیم نمود. بعضی از بحران ها بسیار جدی هستند و می توانند ماهیت و موجودیت یک سازمان را به طور کلی به خطر بیاندازند اما بعضی از بحران ها خطر کمتری نسبت به بحران های جدی دارند.
چگونگی مدیریت بحران در سازمان ها
مدیریت بحران در سازمان ها و مجموعه های مختلف از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. فردی که مسئولیت مدیریت بحران در سازمانها را بر عهده می گیرد به طور معمول نمی تواند به تنهایی بار تمام مسئولیت را به دوش بکشد. معمولا مدیریت بحران توسط یک تیم یا گروه انجام می شود زیرا درصد اشتباهات و خطاهای یک گروه بسیار کمتر از خطاها و اشتباهات های یک فرد است. برای مدیریت کردن بحران، در سازمان ها و مجموعه های مختلف ابتدا باید بحران هایی که ممکن است برای آن سازمان یا نهاد و مجموعه پیش بیاید شناخت و آگاهی کامل و کافی را داشت.
شناخت دقیق بحران هایی که یک سازمان را تهدید می کند؛ اهمیت بسیار زیادی دارد. در صورتی که این شناخت کامل و دقیق باشد می توان برنامه مناسبی برای مدیریت کردن آن بحران ها داشت اما درصورتی که شناخت یک سازمان از بحران هایی که پیش رو دارد کامل نباشد قطعا نمی توان برنامه ریزی دقیقی برای مدیریت بحران ها داشت. نکته قابل توجه این است که باید این شناخت و شناسایی بحران ها به طور پیوسته و مداوم انجام بگیرد زیرا با گذر زمان، برای یک سازمان و مجموعه بحران های متفاوت و جدیدی پیش خواهد آمد. باید توجه نمود که شناخت بحران ها برای مدیریت کردن آنها کافی نیست بلکه باید توانایی ها و مهارت های دیگری نیز داشت برای مدیریت کردن بحران های مختلف باید بدانیم که چگونه باید آن بحران را مدیریت کرده و چه برنامه هایی برای مدیریت آن داشته باشیم. همچنین داشتن برنامه ای مشخص و از پیش تعیین شده می تواند به مدیریت بحران در سازمان ها کمک بسیار زیادی بکند.
مراحل مدیریت بحران در سازمان ها
افرادی که با مدیریت بحران در سازمان ها آشنایی دارند معتقد هستند که این کار باید در سه مرحله مختلف انجام بشود. مرحله اول مدیریت بحران پیش از به وجود آمدن آن است. در مرحله اول فرد یا گروهی که مسئولیت مدیریت بحران در سازمان ها را برعهده دارد باید برنامه ریزی های لازم برای بحران هایی که در آینده ممکن است به وجود بیاید را انجام دهد. در حقیقت می توان گفت اگر مدیریت بحران در این مرحله به درستی انجام شود امکان پیشگیری کردن از بحران نیز وجود دارد. مرحله بعدی مدیریت بحران در زمان به وقوع پیوستن آن است.
در این مرحله فرد یا گروهی مسئولیت مدیریت کردن بحران در سازمان ها را برعهده دارد؛ باید مهارت و تجربه کافی داشته باشد. فردی که هیچ تجربه ای در این زمینه ندارد ممکن است در مدیریت کردن بحران در این مرحله دچار مشکلاتی بشود. مرحله بعدی نیز، مدیریت بحران پس از به وقوع پیوستن آن است. در این مرحله باید تلاش شود تا خطا هایی که در گذشته سبب شده چالش و بحران به وجود بیاید شناسایی شده و برای رفع کردن آن ها تلاش شود. در این صورت می توان تا حدودی از به وجود آمدن بحران های مشابه و تکراری که در گذشته اتفاق افتاده است؛ جلوگیری کرد.
مقاله پیشنهادی : بهای تمام شده
